1
مدیرگروه فقه ومعارف اسلامی .جامعه المصطفی العالمیه مشهد .ایران
2
استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی
3
استادیار گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی
چکیده
دین اسلام از ادیان و مکاتبی است که در محیط شهری شکل یافته و اصولاً نسبت به شهرنشینی نظری کاملاً مساعد و تشویقآمیز دارد؛ به طوری که بسیاری از محققان معتقدند اسلام اصولاً دین شهر است. نگاهی اجمالی به تعلیمات اسلامی نیز تأکید اسلام بر این موضوع (شهر و شهرنشینی) را نشان میدهد. از آنجا که برای اصطلاحاتی همچون «شهر»، «شهر اسلامی»، «شهرسازی اسلامی» که در ادبیات شهرسازی کاربرد فراوان دارند، معنا و مفهوم متعددی بیان گردیده، ضروری به نظر میرسد این مفاهیم با مراجعه به متون و منابع اسلامی و دیدگاههای حکما و علمای مسلمان نیز بررسی گردید تا مناسبترین تعریف استنتاج شود و بتوان از اشتباه و در هم آمیختن مسائل با یکدیگر در برنامهریزیهای شهری، در حدّ مقدور دوری نمود؛ لذا برای رسیدن به این مهم، ابتدا مفاهیم مختلفی که در معنای شهر به کار رفته، بررسی و در اصطلاح علم و قرآن تبیین و بررسی میشود. آنگاه تعریف شهر اسلامی و شهرسازی در منظر قرآن و علم مورد بررسی قرار میگیرد.