بررسی تقدم انذار یا تبشیر در قرآن کریم از منظر آیت الله جوادی آملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم تربیتی جامعة المصطفی ص العالمیة (نویسنده مسئول)

2 طلبه سطح چهار رشته تفسیر تطبیقی موسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه س:

چکیده

تعلیم و تربیت با رشد و کمال انسان و زندگی شایسته او سروکار دارد. ازآنجاکه انسان موجودی پیچیده است، تعلیم و تربیت او نیز پیچیده و مستلزم تمهید مقدمات و بهره‌گیری از روش‌های تربیتی است. ازجمله این روش‌ها دو روش انذار و تبشیر است. پرسش اصلی آن است که آیا  تقدمی بین انذار و تبشیر وجود دارد؟ آیا انذار بر تبشیر تقدم و برتری دارد یا تبشیر بر انذار تقدم و برتری دارد؟ یا اینکه دیدگاه سومی وجود دارد؟ این پژوهش که به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است، درصدد پاسخگویی به پرسش‌های فوق براساس دیدگاه تفسیری آیت‌الله جوادی‌آملی است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که برای هریک از این دو شواهد و ادله‌ای وجود دارد. آیات دال بر حصر در انذار، بیشتر بودن تأثیر انذار بر تبشیر، بازدارندگی انذار، بیشتر بودن بسامد واژۀ انذار و مشتقات آن در مقایسه با تبشیر، تقدم انذار بر تبشیر را تأیید می‌کند. شواهد و ادله‌ای چون کاربرد گسترده تبشیر و مفاهیم مفید آن در قرآن، سبقت رحمت بر غضب الهی، کاربرد بشارت قبل از انذار، آسان‌بودن تحقق تبشیر در مقایسه با انذار، تقدم تبشیر بر انذار را تأیید می‌کند. به نظر می‌رسد دیدگاه سومی وجود دارد و آن نسبی‌بودن تقدم و برتری یکی بر دیگری، برحسب شرایط و موقعیت‌های نوع افراد است. در شرایطی و برای افرادی، انذار مقدم است و در شرایطی دیگر و برای افراد دیگر، تبشیر مقدم است و این دو مکمل هم هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Examination and Analysis of the Precedence of Warning over Glad Tidings or Vice Versa in the Holy Quran, Emphasizing the Interpretative Views of Ayatollah Javadi Amoli

نویسندگان [English]

  • Ali Himmat Banari 1
  • Marziyyeh Zeaii 2
1 Assistant Professor of Educational Sciences, Al-Mustafa International University. (Corresponding Author)
2 . Candidate of Level Four (Ph.D.) of Comparative Exegesis of the Masoomiyeh Seminary Higher Education Institute (for Women)
چکیده [English]

The domains of education and upbringing are fundamentally linked to the development and enhancement of human beings and their moral lives. Given the inherent complexity of human nature, the processes of education and upbringing are correspondingly multifaceted, requiring the establishment of foundational elements and the application of diverse pedagogical strategies. Among these strategies are the concepts of warning (inzar) and glad tidings (tabshir). A pivotal inquiry arises regarding the precedence of these two concepts: does warning hold greater significance than glad tidings, or vice versa? Alternatively, might there be a third viewpoint? This study employs a descriptive-analytical methodology to explore these questions, drawing upon the interpretative insights of Ayatollah Javadi-Amoli. The results reveal that there are compelling arguments supporting both positions. On one hand, verses that highlight the singular importance of warning, the more profound effects of warning compared to glad tidings, the preventive nature of warning, and the higher occurrence of the term "warning" and its derivatives relative to "glad tidings" lend credence to the notion that warning precedes glad tidings. On the other hand, evidence such as the extensive use of glad tidings and its positive implications in the Quran, the overarching nature of divine mercy over punishment, the precedence of glad tidings before warnings, and the relative simplicity of achieving glad tidings compared to warnings support the argument for the primacy of glad tidings. It seems that a third perspective may be valid: the relativity of precedence and superiority, which varies according to specific circumstances and individual contexts. In particular situations and for certain individuals, warning may take precedence, while in other contexts and for different individuals, glad tidings may be prioritized; thus, these two approaches serve to complement one another

کلیدواژه‌ها [English]

  • Warning
  • Glad Tidings
  • Precedence of Warning over Glad Tidings
  • Precedence of Glad Tidings over Warning
  • Relativity

مراجع

  1. قرآن کریم، ترجمه: محمدعلی رضایی اصفهانی و جمعی از اساتید جامعة المصطفی، قم: المصطفی، چاپ دوم، 1388.
  2. ابن‌فارس، ابوالحسین احمد، معجم مقاییس اللغة، بیروت: دارالجیل، 1411.
  3. ابن‌منظور، محمدبن‌مکرم، لسان العرب، بیروت: داراحیاء التراث العربی، 1416.
  4. ازهرى، محمدبن احمد، تهذیب اللغة، دار احیاء التراث العربی، بیروت: 1421.
  5. باقری، خسرو، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، مۀسسه فرهنگی مدرسه برهان، تهران، چاپ سی‌وهشتم، 1393.
  6. جوادی‌آملی، عبدالله، تفسیرتسنیم، (جلد1)، علی اسلامی، قم: اسراء، چاپ دوازدهم، 1395.
  7. ـــــــــــــــــــ، تفسیر تسنیم، (جلد5)، احمد قدسی، قم: اسراء، چاپ هشتم، 1396.
  8. ـــــــــــــــــــ، تفسیرتسنیم، (جلد10)، سعید بندعلی، قم: اسراء، چاپ چهارم، 1391.
  9. ـــــــــــــــــــ، تفسیر تسنیم، (جلد17)، حسین اشرفی، عباس رحیمیان، قم: اسراء، چاپ سوم، 1390.
  10. ـــــــــــــــــــ، تفسیرتسنیم، (جلد22)، محمدفراهانی، حسین شفیعی، قم: اسراء،
  11. ـــــــــــــــــــ، تفسیرتسنیم، (جلد37)، محمد ربیع میرزایی، حسین شفیعی، قم: اسراء، 1394.
  12. ـــــــــــــــــــ، تفسیرتسنیم، (جلد55)، سعید بندعلی، اسراء، قم: 1399.
  13. ـــــــــــــــــــ، تفسیرتسنیم، (جلد60)، احمد قدسی، روح الله رزقی شهرودی، قم: اسراء، 1400.
  14. ـــــــــــــــــــ، تفسیر سوره تحریم، جلسه7، (01/ 08/1397) . esra. ir
  15. ـــــــــــــــــــ، تفسیر موضوعی قرآن کریم، (جلد 1)، قرآن در قرآن، محمد محرابی، قم: اسراء، چاپ هشتم، 1388.
  16. ـــــــــــــــــــ، تفسیر موضوعی قرآن کریم، (جلد 5)، معاد در قرآن، علی زمانی قمشه­ای، قم: اسراء، چاپ چهارم، 1387.
  17. ـــــــــــــــــــ، تفسیر موضوعی قرآن کریم، (جلد 9)، سیره رسول‏اکرمk در قرآن، حسین شفیعی، قم: اسراء، 1374.
  18. ـــــــــــــــــــ، تفسیر موضوعی قرآن کریم، (جلد 11)، مراحل اخلاق در قرآن، علی اسلامی، قم: اسراء، چاپ هفتم. 1386.
  19. ـــــــــــــــــــ، تفسیر موضوعی قرآن کریم، (جلد 16)، هدایت در قرآن، علی عباسیان، قم: اسراء، 1383.
  20. ــــــــــــــــــ، شریعت در آینه معرفت، تحقیق: حمید پارسانیا، اسراء، قم: چاپ هفتم، 1392.
  21. ــــــــــــــــــ، پیامبر رحمت، محمد کاظم بادپا، اسراء، قم: چاپ چهارم، 1393.
  22. جوهری، اسماعیل‌بن‌حماد، الصحاح: تاج اللغه و الصحاح العربیه، بیروت: دارالعلم للملایین، 1956.
  23. خوش‌فر، محسن؛ ناصری، بهجت، الگوی تربیتی سوره حدید با محوریت تفسیر المیزان، دوفصلنامه قرآن و علم، دوره 15، شماره 28، 1400.
  24. رازی، ابوعبدالله فخرالدین محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت: داراحیاء التراث العربی، چاپ سوم، 1420ق.
  25. راغب‌اصفهانی، حسین‌بن‌محمد ، مفردات فی غریب القرآن، تهران: مرتضویه، 1404.
  26. ریاحی‌مهر، باقر؛ سپهری‌فرد، حسین، "نقش تربیتی سنت‌های الهی در سوره عنکبوت"، دوفصلنامه قرآن و علم، دوره 16، شماره 31، 1401.
  27. زبیدى، سید مرتضى، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1428.
  28. طباطبائی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ پنجم، 1378.
  29. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، بیروت: داراحیاء التراث العربی، 1403.
  30. علوی‌مهر، حسین، مبانی و روش‌های تربیتی سوره قیامت، دوفصلنامه قرآن و علم، دوره 15، شماره 28، 1400.
  31. فراهیدی، عبدالرحمان خلیل‌بن‌احمد، العین، اسوه، قم: 1414.
  32. قائمی‌مقدم، محمدرضا، روش تربیتی در قرآن، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم: 1391.
  33. قریشی، سید علی‌اکبر، قاموس قرآن، دارالکتب الاسلامیه، تهران: چاپ ششم، 1371.
  34. مصباح‌یزدی، محمدتقی، معارف قرآن 6 قرآن‌شناسی، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم: 1376.
  35. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، بنگاه ترجمه و نشرکتاب، تهران: 1360.
  36. مطهری، مرتضی، سیری در سیره نبوی، صدار، تهران: ۱۳۶۶ .
  37. ـــــــــــــــ، مجموعه آثار، صدرا، فجر، تهران: چاپ دوم. 1377

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 13 اسفند 1401
  • تاریخ بازنگری: 24 فروردین 1402
  • تاریخ پذیرش: 21 دی 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار