الگوی قرآنی تغذیه سالم بر پایه ارزش غذایی سبوس غلات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار جامعة المصطفی ص العالمیة، نمایندگی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

گرچه قرآن کریم کتاب هدایت است و بیان مطالب مرتبط با دانش بشری برای آن موضوعیت ندارد؛ اما گاهی در خلال مباحث معرفتی به بیان نکات شگرفی در این رابطه می‌پردازد. تحلیل این‌گونه آیات و انطباق آنها با یافته‌های دانش روز، می‌تواند در تقویت ایمان افراد نسبت به الهی‌بودن قرآن تأثیر بسزایی داشته باشد. در سورۀ الرحمن برای حبوبات، ویژگی «ذُوالعَصف» به‌معنای «پوسته‌دار یا سبوس‌دار» ذکر شده است. از دیگر سوی، متخصصان تغذیه، ارزش غذایی فوق‌العاده و منحصربه‌فردی در سبوس حبوبات کشف کرده‌اند. پژوهش حاضر، با روش میان‌رشته‌ای، درصدد است ضمن بررسی واژگانی این آیه و سایر آیات مرتبط، آن را بر مسائل علمی انطباق دهد. نتیجه آنکه براساس آزمایشات علمی روز، جداکردن سبوس حبوبات را می‌توان آسیب مهمی در حوزه تغذیه و عامل کاستی بسیاری از نیازهای بدن و درنتیجه شیوع بسیاری از بیماری‌ها به حساب آورد. از این رهگذر می‌توان به اهمیت ذکر «سبوس‌داربودن حبوبات» در قرآن کریم و ضرورت احیاء آن در تغذیه انسان‌ها پی برد. نگارنده بر این باور است که می‌توان از اشارۀ راهبردی قرآن کریم به این پدیده، «الگوی تغذیه سالم» بر پایه «استحصال غلات» را از قرآن کریم به دست آورد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Quranic Model of Healthy Nutrition Based on the Nutritional Value of "Grain Bran"

نویسنده [English]

  • Ibrahim Rezai Adaryani
Ph.D., Al-Mustafa International University: erezaei@ymail.com
چکیده [English]

In spite of the fact that the Heavenly Quran is essentially a book of guidance and does not center on human knowledge, it once in a while presents momentous experiences inside its epistemological dialogs. Analyzing such verses and adjusting them with modern logical discoveries can essentially improve individuals' confidence within the divine nature of the Quran. In Surah Ar-Rahman, legumes are characterized by the term "dhul-'asf," meaning "bran-containing" or "husked." On the other hand, nourishment pros have found the uncommon and one of a kind wholesome esteem of legume bran. This intrigue consider points to look at the lexicon of this verse and other related verses, connecting them with logical issues. The discoveries demonstrate that, concurring to cutting edge logical tests, the expulsion of legume bran can be considered a noteworthy disservice to nourishment and a contributing figure to numerous substantial lacks and the ensuing predominance of different maladies. Hence, the mention of "bran-containing legumes" within the Sacred Quran underscores its significance and highlights the need of revitalizing this perspective in human nourishment. The writer accepts that from the key reference of the Sacred Quran to this phenomen, a "demonstrate of solid nourishment" based on "the extraction of grains" can be determined from the Quran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quran
  • Scientific Interpretation
  • Legumes
  • Bran
  • Grain Husk
  • Dhul-'Asf
  1. قرآن کریم، ترجمه حسین انصاریان، سازمان دارالقرآن کریم، تهران: نشر تلاوت، ۱۳۹۳.
  2. آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1415 ق.
  3. ابن‌عاشور، محمد‌بن‌طاهر، التحریر و التنویر، بی‌جا: مؤسسة التاریخ، بی‌تا.
  4. ازهری ، محمدبن‌‌احمد، تهذیب اللغه، مؤسسة الصادقg للطباعة و النشر، تهران: 1382 ش.
  5. امیری، محمد؛ صفری، علی‌آقا، برنامه‌ریزی تولیدی از منظر قرآن با تأکید بر الگوی مدیریتی حضرت یوسفg، دوفصلنامه قرآن و علم، سال شانزدهم، شماره 31، پاییز و زمستان 1401ش.
  6. اهتمام، احمد، فلسفۀ احکام، قم: زمزم هدایت، 1390ش.
  7. بحرانى، سید هاشم، البرهان فى تفسیر القرآن، تهران: بنیاد بعثت، 1416 ق.
  8. بیضاوی، عبدالله‌بن‌عمر، انوار التنزیل و اسرار التأویل، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1418 ق.
  9. رجب‌زاده، ناصر، تکنولوژی آماده‌سازی و نگهداری غلات، مشهد: آستان قدس رضوی، 1375.
  10. شریفی، عنایت؛ فلاح، محسن، مبانی انسان‌شناختی نظام تغذیه در قرآن و نقش آن‌ها در سلامتی جسم و روح انسان، دوفصلنامه قرآن و علم، دوره 15، شماره 29، بهمن 1400.
  11. شیرازی، احمد امین، اسلام پزشک بی‌دارو، چاپ هفتم، قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1373 ش.
  12. صادقی‌تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، قم: مرکز نشر آثار آیت‌الله صادقی‌تهرانی، بی‌تا.
  13. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: جامعه مدرسین، چاپ پنجم، 1417 ق.
  14. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه: محمدباقر موسوی‌همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ پنجم، 1374ش.
  15. فارسی، ابوعلی، الحجة للقراء السبعة، بیروت: دار المأمون للتراث، 1991م.
  16. قربانی، صدیقه؛ صارم‌نژاد، سولماز، اثر تیمار حرارتی سبوس برنج و سبوس جو دوسر بر روی ترکیبات فنولیک، تهران: مجموعه مقالات دومین کنفرانس علمی پژوهشی علوم و صنایع غذایی ایران، 1395ش.
  17. سیدقطب‌بن‌ابراهیم شاذلی، فى ظلال القرآن، بیروت / قاهره: دارالشروق، چاپ هفدهم، 1412 ق.
  18. مراغی، احمد مصطفی، تفسیر المراغی، بیروت: دار الفکر، بی‌تا.
  19. مصطفوى، حسن‏، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم‏، تهران: وزارت ارشاد‏، 1368ش‏.
  20. معماریان، حمیدرضا، بررسی علل جداسازی سبوس از آرد گندم و تأثیر آن بر سلامت جامعه، نشریه گزارش‌های کارشناسی، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، 1390.
  21. مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، تهران: دار الکتب الإسلامیة، 1424 ق.
  22. میلانی، الناز؛ گلی‌موحد، غلامعلی؛جعفری، مرتضی، تأثیر متغیرهای فرمولاسیون و شرایط فرایند اکستروژن بر خصوصیات عملکردی و تغذیه‌ای سبوس گندم، نشریه علوم غذایی و تغذیه، شماه 65، زمستان 1398.
  23. نخجوانی، نعمت‌الله، الفواتح الالهیه و المفاتح الغیبیه الموضحه لکلم القرآنیه و الحکم الفرقانیه، استانبول: المطبعة العثمانیة، 1325ش.
  24. نووی، محمد، مراح لبید لکشف معنی القرآن المجید، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1417ق.
  25. Barber S, Benedito de Barber, C, 1991. Rice bran: chemistry and technology. In: Luh, B.S (Ed.), Rice: Production and Utilization. AVI Publishing, Connecticut. pp 732-781.
  26. Siro, I., Kapolna, E., Kapolna, B., & Lugasia, A., 2008, Functional food product development, marketing and consumer, acceptance –A review. Appetite vol. 51, no. 3, pp. 456-467.
  27. Manilal, P., 2005, Super critical fluid extraction of rice bran with adsorption on rice hull ash. Thesis of PHD louisiana state university and Agricul and Mechanical College , pp 1-170.